شه‌فیع بەهرامیان/
جار و بار بەسەر هەر یەکێک لە ئێمەدا هاتووە کە سەیری بارودۆخی ئەوانی دیکە بکەین، جا چ خزم، هاوڕێ، ناسیاو، یان تەنانەت کەسانی نامۆ، بۆ ئەوەی حوکم لەسەر خودی ناوەوەی نەبینراوی خۆیان و ڕواڵەتی بینراویان بدەین، و لە… مێشکمان، بە حوکمێک کەمتر لە مردنیان ڕازی نین وە با بە زمان وبێ زمان بۆ ئەوانی تر، باسی ئەوان بکەین.
جێگای سەرنجە کە لە زۆر حاڵەتدا ئەو تاڵە قژە تەنکە کە لە لابیرینتی ژیانی کەسانی تردا دەیدۆزینەوە و لە دژی ئەوان هاوار دەکەین، لە دۆخ و قسە و ڕەفتارەکانی خۆماندا زیندووە و ئامادەیە، نەک بە ئەندازەی تاڵێک قژ بەڵکو لە قەبارەی کویلێکدا.بەڵام کێ دەتوانێت عەیبەکانی خۆی ببینێت و بێدەنگی بۆ عەیبەکانی ئەوانی تر بکات!
هەموومان لەم ساڵانەی دوایی و دووریشدا، بێگومان لە هەموو گۆشەیەکەوە هەواڵی کوشتنمان بیستووە و دەبیستین بە بیانووی ئیرەیی و شەرەف، بۆ ئەوەی خوێنهێنەری غیره‌تمان هەڵئاوسێت، خوێن لە بەر چاومان هەڵبستێت و ” ” شێتی” کە بەهۆی پێشوەختەیی درۆ و “خاوەندارێتی دەستبەسەرداگرتن” و نیگای سووکایەتیکردن و قسە و گاڵتەجاڕی دۆست و دوژمنەکانەوە دروست دەبێت، بەرەو ئاراستەیەک دەمانکێشێت کە هیچ ڕێگایەک بۆ گەڕانەوە خەیاڵ ناکرێت، لە کاتێکدا ژیانی هەموو ئەوانەی ئێمەیان بردووە ئەو ئاراستەیە و پڕە لە خاڵ ئەوە خلیسکان و تاریکییەکە کە دەتوانێت زۆر لە هەڵسوکەوتی کەسێک کە لەلایەن زمان یان جەستەی ئێمەوە هێرشی کراوەتە سەری سەرزەنشتتر و کێشەدارتر بێت!
لەم ڕۆژانەدا، بیستنی دیسان چیرۆکی خۆکوشتن و “کوشتن”ی یەک لە دوای یەک لە ناوچەکەدا، بەتایبەتی ناوچە سنوورییەکان، لەنێو کێشە و ناخۆشییەکانی دیکەی سەردەمدا، تاڵی هەموو کەسێکی دادپەروەری تاڵ کردووە و وای لێکردوون وا بیربکەنەوە کە پشکەکە لە هەریەکێک لە ئێمە لەم چارەنووسەدا ڕەشە، چی بۆ کچان و ژنانی ئەم ناوچانە یان هەر شوێنێکی تری ئەم سنوورە؟ چەندە لە ژێر کاریگەری داب و نەریتی درۆین، خۆمان بە خاوەنی “جەستە” و بوون و “ڕۆح” و ژیانی هەرکەسێک دەزانین جگە لە خۆمان و چەندە هەوڵمان داوە حوکم و ڕەفتار بکەین – لەم ڕووەوە – لەجیاتی خودا، حوکم ده‌ده‌ێن.
هەوڵبدەین هەرگیز نەبین بە سووتەمەنی ئاگرێک کە بێتاوانەکان “دەسوتێنرێن” و بە بیانووی شەرەفەوە “دەکوژرێن”، چونکە بێتاوانی ڕەها و دادوەری کۆتایی تەنها خودایە و کەس نییە، کەس مافی ئەوەی نییە بێبەش بکات هەر مرۆڤێک لە مافی ژیانی خۆی، لەگەڵ ئەو جۆرە بیانوویەدا ئەو هیچ بیانوویەکی نەبووە و نییە. شەریعەت و یاسا لەم ڕووەوە ڕوون و کراوەن.
بەڵام ئایا کاتی ئه‌وه نه‌هاتوه بۆ پاراستنی گیانی مرۆڤ و یاسا دانەران و ڕای گشتی بۆ سزایەکی ڕێگرتر بۆ تاوانباران و کارگێڕان و یاریدەدەرانی ئەو تاوانانەی کە بەرامبەر بەو جۆرە کچ و ژن و دایکانی ئەم خاکە به‌ناوی پاککردنەوەی خێڵ و عەشیرەت و ناوبانگ و شەرەفە، ده‌کرێت؟! من پرسیارم لەو ڕۆژە هەیە کە پیاوان بۆ پاککردنەوە دەهێنرێنە سەر مێزەکەێ دادوه‌ری؛ پێم وایە شاربێدەنگ دەبێت و که‌سی تێدا نامێنێ!
ڕۆژێ شێخ بە چرایه‌ک له ده‌وری شار دەگه‌را
من لە شەیتان و حه‌یوان بێزارم و مرۆڤێکەم حەسرەته
وتیان نادۆزرێتەوە، ئێمە بەدوایدا دەگەڕێین
گوتی تامەزرۆی ئەو کەسەم کە نادۆزرێنەوە
#یاسا
#دەمارگیری
#داب و نەریتی_هەڵە
#کوشتن_بە_ناوی_شەرەفەوە
#کۆمەڵگەی_تەقلیدی
#زیانی_کۆمەڵایەتی
#مافی_ژیان
#خێزان
#بەرپرسیارێتی_کۆمەڵایەتی
#شه‌فیع_بەهرامیان
#ئاوین_پریس